„ძველი ქართული ენის საეკლესიო ხმარებიდან განდევნის საჭიროება სრულიად გამორიცხულია“

გაიოზ კერატიშვილი

ბოლო წლებში ლიტურგიიდან ძველი ქართული ენის განდევნის სურვილი, სამწუხაროდ, არც თუ ცოტა ახალგაზრდა ქრისტიანმა გამოთქვა. ვიმედოვნებ, რომ ისინი ვერ აცნობიერებენ რა სავალალო შედეგებს მოიტანს ასეთი რეფორმის განხორციელება. ის კი სრულიად აშკარაა, რომ მათ არასდროს უფიქრიათ იმაზე, რომ, მაგალითად, ათი ათასამდე საგალობლის დამახინჯება-დაკარგვას გამოიწვევს ასეთი ნაბიჯის გადადგმა, რადგან ძველი ქართული ენა და ძველი ქართული გალობა განუყოფელია!

ვფიქრობ, თუ გინდა ძველი ქართული ენა გესმოდეს და გიყვარდეს, უბრალოდ, უნდა ისწავლო!

ენასთან და ლიტურგიკულ ტექსტებთან დაკავშირებულ სხვა საკითხებს მე არ ვეხები და გთავაზობთ აწ გარდაცვლილი ყოფილი მიტროპოლიტის, გაიოზ კერატიშვილის საგულისხმო წერილს, რომელიც მან თავის ფეისბუქ-გვერდზე დაახლოებით ერთი წლის წინ დაწერა.

„ახალ ქართულზე ბიბლიური ტექსტების თარგმნას და მასთან დაკავშირებულ საკითხებს საინტერესო ისტორია აქვს, რაზედაც ვრცელი წერილი გამოვაქვეყნე პრესაში 2006 წელს (ასავალ-დასავალი, 10-16 ივლისი, N 28). ხსენებულ წერილში შევეხეთ ასევე ძველი ქართული ენის, როგორც რელიგიური ენის ფენომენს... ბიბლიური ტექსტების თარგმნის ენობრივ სტილს და ტექსტში შინაგანი რიტმის და მუსიკალური ჟღერადობის დაცვის აუცილებლობას, რაც ახალქართულ თარგმანებში გარკვეული ფატქორების გამო ვერ განხორციელდა. რაც შეეხება ღვთისმსახურების ახალ ქართულზე გადატანას, ვიტყვი, რომ ამის არავითარი აუცილებლობა, ან საჭიროება არაა. მეტიც, შეხებაც კი არ შეიძლება. მესმის, დღევანდელ ინტელექტუალთა წადილი ეკლესიაში რეფორმის გატარების შესახებ, მაგრამ ეს უნდა დაიწყოს არა ლიტურგიკული ხერხემლის შეცვლით, რაზედაც დგას ღვთისმსახურება, არამედ ლიტურგიკული სულის აღდგენით, ლიტურგიკული განცდის აღდგენა-დაბრუნებით მრევლში, რაც სულ სხვა საკითხია....გიორგი ფლოროვსკი წერდა, რომ „ქრისტიანობა სულაც არ არის „ზოგადი“ აბსტარაქტული უწყება, რომელიც შეიძლება მოწყვიტო და განაშორო მის ისტორიულ კონტექსტს... ქრისტიანობა ისტორიაა მთელი თავისი არსითო... „ძველი ქართული ენის განდევნა ღვთისმსახურებიდან, რაც აქამდე აზრადაც კი არ მოსვლია არავის, ნუ გეწყინებათ და ქართული ეკლესიის 2000 წლოვანი ისტორიის და საყრდენის მოშლა-მონგრევას ნიშნავს. უდავოა, ლიტურგიკული ენის რევიზია და გადასინჯვა, ეკლესიაში განხეთქილების და სექტანტური განკერძოების მოძრაობას დაუდებს სათავეს, რაც უმძიმესი შედეგების მომტანი იქნება. თვალსაზრისი, რომ ძველი ქართული, თითქოს მძიმე და გაუგებარი ენაა დღევანდელი ქართველისათვის, უსაფუძვლოა და ვერ დავეთანხმებით. უამრავი ლექსიკური მარაგი ძველი ქართულისა ახალ ქართულშიც ცოცხლობს, და არსებობას აგრძელებს. ხოლო ვინც ახალ ქართულზეც მწყრალადაა, ბუნებრივია, ძველი ქართულის გაგონებაც არ სურს მას. ძველი და ახალი ქართული ენა ეს ერთი მთლიანობა და ერთი სულის მატარებელი ერთი სხეულია. ბუნებრივია, ნებისმიერ ენაში, ძველი იქნება თუ ახალი, ძნელად გასაგები ტერმინები არსებობს და მუდამაც იარსებებს. ამიტომ არსებობს ლექსიკონები და სხვა სახის საცნობარო ლიტერატურა. დასანანია, რომ დღემდე ბიბლიის სრული ლექსიკონი ქართულ ენაზე (სიმფონია) არ გვაქვს, და ფართო მოხმარებისათვის არც ბიბლიის ძველქართულენოვანი სრული ტექსტი არ დასტამბულა 1882 წლის გამოცემის შემდეგ, რაც ასევე არასრულყოფილი გამოცემა იყო. ამ კოლოსალური სამუშაოების ჩატარების შემდეგ, ანუ რაც სიმფონია-ლექსიკონებით და სხვა სპეციალური ლიტერატურით გამდიდრდება ქართული ბიბლიოლოგია, ძველი ქართულის საეკლესიო ხმარებიდან განდევნის საჭიროება სრულიად გამოირიცხება“.